در طول زمان با پیشرفت صنعت خودرو و اضافه شدن یک‌به‌یک آپشن‌های ایمنی به خودروها، شاهد هرچه ایمن‌تر شدن خودروها هستیم. به طور کلی دو دسته سیستم محافظتی در خودروها وجود دارد؛ دسته اول سیستم‌هایی مانند ایربگ، سیستم پشت سری فعال، کمربند ایمنی پیش کشنده و… هستند که به آن‌ها سیستم‌های ایمنی غیرفعال می‌گویند و پس از وارد شدن ضربه یا در حین آن وارد عمل می‌شوند تا از جان سرنشینان محافظت می‌کنند. 

نوع دیگر سیستم‌های ایمنی همانند سیستم ترمز ABS، ESP و سیستم ARP یا ضد واژگونی هستند که در این مقاله قصد معرفی آن را داریم. این سیستم‌ها با بهره‌گیری از سنسور‌های تعبیه شده در خودرو عامل بروز حادثه را پیش از وقوع آن شناسایی و در حد توان از بروز آن جلوگیری می‌کنند و به آن‌ها سیستم‌های ایمنی فعال می‌گویند. به طور مثال بد نیست بدانید که ۴۰ درصد از تصادفات مرگبار بر اثر سرخوردن و از کنترل خارج شدن خودرو به وقوع می‌پیوندند و سیستم‌های ایمنی مانند ESP، توانایی این را دارند تا در ۸۰ درصد مواقع از بروز این چنین سوانحی جلوگیری کنند.

سیستم ARP چگونه عمل می‌کند؟

به نقل از وب‌سایت رسمی فولکس واگن، سیستم فعال در برابر واژگونی (active rollover protection) یا به اختصار ARP به عنوان جزئی از سیستم ESP عمل می‌کند. مرکز ثقل یکی از مهم‌ترین فاکتور‌ها در واژگونی در سرعت‌های بالاست. برخی از خودروها همانند ون‌ها و کامیون‌ها به طور خاص دارای مرکز ثقل بالاتری از خودروهای سواری هستند و در عین حال در اکثر موارد وزن اضافه‌تری را حمل می‌کنند. همین عوامل پتانسیل این خودروها را در برابر واژگونی بالا می‌برد.

شرایطی را در نظر بگیرید که یک دستگاه خودروی ون با سرعت بالا در حال نزدیک شدن به پیچ نسبتا تندی است. شاید در شرایط مشابه و در خودرو سواری مشکل خاصی برای رد کردن پیچ وجود نداشته باشد، اما خودروی ون به دلیل داشتن مرکز ثقل بالا احتمال واژگونی بالایی دارد. در صورت مجهز بودن خودرو به سیستم ARP یا ضد واژگونی، این سیستم در هنگام ورود به پیچ با کمک سنسورهای خود، وجود نیروی جانبی بیش از حد را احساس می‌کند و با فعال کردن مداوم ترمز‌های چرخ‌های خارج از پیچ، از بروز حادثه جلوگیری می‌کند.

ترکیبی از سنسورهای موثر در عملکرد سیستم ARP

شرکت ولوو در توضیح سیستم ضد واژگونی خود به دو بخش استفاده شده در این سیستم اشاره می‌کند:

• بخش اول سیستم پیشگیری و تثبیت

• بخش دوم سیستم محافظت کننده

به گفته‌ این خودروساز این سیستم در مانورهای ناگهانی و در صورت لغزیدن خودرو و از دست رفتن کنترل آن وارد عمل می‌شود. سیستم ضد واژگونی یا ARP به کمک سنسورهای تعبیه شده، زاویه شیب جانبی را می‌سنجد و این سیستم به کمک داده‌های اندازه‌گیری شده احتمال واژگونی خودرو را بررسی می‌کند.

در صورت احساس شرایط واژگونی توسط سیستم ARP، این سیستم می‌تواند اقدام به کاهش دور موتور و فعال کردن ترمزها کند. اگر سیستم ARP باز هم احتمال واژگونی بدهد و قسمت پیشگیری سیستم پاسخگو نباشد، ARP وارد عمل شده و بسته به شرایط، اعمال محافظتی مانند فعال کردن سیستم کمربندهای پیش کشنده و باز شدن ایربگ‌ها را انجام می‌دهد.

منبع: همراه مکانیک