انژکتور چیست؟
انژکتور چیست؟
انژکتور یکی از اجزای مهم و حیاتی در موتور های احتراق داخلی است که در سیستم سوخت رسانی آن قرار می‌گیرد. این قطعه نقش مهمی را در پاشش منظم و تنظیم شده سوخت در درون محفظه سیلندر دارد و نبود آن موجب اختلال در این عملیات و در نهایت نرسیدن سوخت به سیلندر برای احتراق و حرکت خودرو خواهد شد.
انژکتور (Injector) یکی از قطعات مهم و وابسته به احتراق در خودرو هایی است که به صورت بنزینی و با موتور های داخلی کار می‌کنند. وجود انژکتور در سیستم سوخت رسانی این خودرو های حیاتی است و برای ادامه فعالیت خود نیاز به سه عامل سوخت، هوا، و الکتریسته دارند. لازمه ایجاد جرقه، رخ دادن احتراق و تولید نیرو همگی از وظایف عوامل ذکر شده هستند.
همچنین، عوامل ذکر شده در کیفیت عملکرد و بازده موتور نیز نقش اساسی را ایفا می‌کند. در این میان، وظیفه سیستم سوخت رسانی در موتور های داخلی تنظیم فشار تزریق و میزان دقیق سوخت است که انژکتور نیز یکی از اجزای همین سیستم محسوب می‌شود.
در این بخش از مقاله یدک یار قصد داریم تا به بررسی انژکتور خودرو و در پی آن تشریح کامل این قطعه بپردازیم. با ما همراه باشید.
انژکتور در کجا قرار دارد؟
به طور کلی، موتور های احتراق داخلی دارای دو نوع پاششی و تزریقی هستند و انژکتور وظیفه پاشش میزان مناسب سوخت را در درون سیلندر انجام می‌دهد. پس این قطعه از نوع پاششی بوده و در موتور های داخلی با این نوع مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محل دقیق قرار گیری انژکتور در ورودی سیلندر و قبل از سوپاپ است و عمل تزریق سوخت را در محفظه احتراق انجام می‌دهد. البته بسته به طراحی سیستم فنی خودور، این قطعه می‌تواند در درون محفظه احتراق نیز قرار گیرد. انژکتور یک قطعه الکتریکی-مکانیکی است و عمل ترزیق سوخت را در درون محفظه سیلندر به انجام می‌رساند.
علاوه بر این، ممکن است تعداد یک یا دو انژکتور در هر سیلندر یک خودرو بکار رود.
انژکتور چه وظیفه ای دارد؟
انژکتور در واقع جایگزینی برای کاربراتور محسوب شده که در خودرو های قدیمی تر از اجزای سیستم سوخت رسانی بوده است. همانطور که می‌دانیم، مخلوط متراکم و انفجار یافته سوخت و هوا تامین کننده انرژی کلی مورد نیاز خودرو برای حرکت است، و در صور عملکرد ناقص و نادرست انژکتور، خودرو دچار مشکل شده و اصطلاحا ریپ می‌زند. هر گونه نقصی در عملکرد درست و صحیح انژکتور می‌تواند در مواقعی موجب منفجر و یا خاموش شدن خودرو نیز بشود.
برخی از مهم ترین وظایف انژکتور خودرو عبارتند از:
- تنظیم میزان دقیق پاشش سوخت
- تنظیم فشار پاشش سوخت
- کاهش مصرف سوخت
- کاهش سطح آلایندگی خودرو
- استارت خوردن بهتر خودرو در هوای سرد
- بالا رفتن راندمان موتور
انژکتور از چه اجزایی تشکیل شده است؟
انژکتور خودرو به عنوان یک سرنگ الکتریکی وظیفه کنترل پاشش سوخت را بر عهده دارد و این کار به کمک جریان های الکتریکی انجام می‌دهد. به عبارت دیگر، انژکتور فشار پاشش سوخت را با حدود ۳ کیلوگرم بر سانتی متر مربع در داخل منیفولد هوا یا سیلندر می‌پاشد و ترکام لازم جهت احتراق در خودرو نیز ایجاد می‌شود.
حال تمامی مراحل گفته شده توسط اجزای مختلفی در سیستم ساختاری خود انژکتور به انجام می‌رسد که عبارتند از:
- اورینگ یا همان ورودی سوخت
- فیلتر سوخت
- بدنه
- سلونوئید یا همان فنر برگشت دهنده
- خروجی سوخت
- سوزن انژکتور
- درپوش محافظ
خودرو هایی که دارای سیستم انژکتوری هستند معمولا دارای چندین سنسور های مختلف هستند تا به بررسی عملکرد این قطعه بپردازند. برخی از این سنسور ها به موارد زیر اطلاق می‌شود:
- سنسور فشار منیفولد
- سنسور های دور موتور
- سنسور اکسیژن
- سنسور دریچه گاز
این سنسور ها با پردازش اطلاعات و مخابره به بخش مرکزی ECU سیگنال های تنظیم را دریافت کرده و تنظیم دقیق و عملکرد بهینه موتور را اجرا می‌کنند. انژکتور هم در این میان همانند یک شیر الکتریکی میزان سوخت مورد نیاز موتور را با توجه به تنظیم زمان و فشار مورد نشر در درون سیلندر می‌پاشد.
انواع سیستم انژکتور خودرو
- سیستم انژکتوری مکانیکی
این نوع انژکتور سوخت را به صورت مستمر به درون سیلندر می‌پاشد و قابلیت تنظیم فشار و زمان پاشش آن را ندارد.
- سیستم انژکتور الکترونیکی
این نوع سیستم با کمک اجزای الکترومغناطیسی فرآیند پاشش مداوم سوخت را صورت می‌دهند.
- انژکتوری الکترومکانیکی
این نوع سیستم علاوه بر مجهز بودن به سنسور و کنترلر های مختلف با کمک دریافت سیگنال سنسور ها عملکرد بهتری را از خود نشان می‌دهند.
- سیستم انژکتوری یک نقطه ای
یک واحد کنترل الکتریکی و یک انژکتور الکترومغناطیسی در بالای دریچه گاز این سیستم قرار دارد.
- سیستم انژکتوری چند نقطه ای
در این نوع سیستم، با توجه به تعداد سوپاپ های ورودی سیلندر، پاشش سوخت توسط انژکتور انجام می‌شود.
تقسیم بندی انژکتور ها بر اساس نوع پاشش سوخت
- سیستم پاشش سوخت تک نقطه ای
در این نوع سیستم ها تنها یک انژکتور هر چهار سیلندر را تغذیه می‌کند و سوخت مورد نیاز موتور را به درون منیفولد می‌پاشد. کیفیت انتقال سوخت در این نوع سیستم ها همانند کاربراتوری است اما کیفیت بهتر و مطلوب تری به واسطه وجود حضور واحد کنترل الکتریکی را شامل می‌شوند.
- پاشش سوخت چند نقطه ای
در این نوع سیستم ها برای هر سیلندر یک انژکتور در نظر گرفته شده که بر روی ریل سوخت ها سوار شده اند. سوخت مورد نیاز موتور به صورت مستقیم در پشت سوپاپ های سوخت تزریق شده و در این فاصصله سوخت از زمان پاشش تا احتراق دچار تغییرات کمی شده و به صورت بهتری درون سیلندر می‌ریزد. این نوع سیستم امروزه بیشتر در خودرو های مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سیستم پاشش سوخت مستقیم
همانطور که از نام این سیستم پیداست، سوخت از زمان پاشش تا احتراق دچار کمترین میزان تغییر شده و انژکتور این میزان سوخت را به صورت مستقیم و بدون هیچ واسطه ای به درون سیلندر تزریق می‌کند.
نحوه عملکرد انژکتور
سوخت توسط پمپ بنزین و با فشاری مشخص و ثابت وارد فیلتر ورودی انژکتور می‌شود و فشار این سوخت ورودی سوزن انژکتور را به سمت بالا هدایت می‌کند. پاشش سوخت از طریق سوراخ های انتهایی سوزن های انژکتور انجام می‌شود.
انژکتور به عنوان نازلی است که مقدار مشخص شده سوخت و هوا را ترکیب کرده و به صورت پودر و غبار به درون سیلندر می‌پاشد. هوای این مخلوط ابتدا از طریق ورودی و مجرای منیفولد گاز موتور وارد محفظه کنترل جرم هوا ورودی می‌شود. یک دریچه متحرک در مسیر هوای مکیده شده این محفظه قرار دارد با تغییر حجم هوای ورودی تغییر زاویه می‌دهد و به عبارتی، باز تر و یا بسته تر می‌شود.
سنسور ورودی برای پایش این شرایط نیز به دریچه متصل شده و اطلاعات لازم را به صورت سیگنال به ECU میفرستد. زاویه این دریچه با میزان فشار بر روی پدال گاز ارتباط مستقیم دارد. با توجه به دیگر اطلاعات مخابره شده توسط این سنسور، سنسور دریچه گاز و اکسیژن، زمان باز و بسته بودن سوپاپ انژکتور تنظیم و دستور داده می‌شود.
حجم ارسالی سوخت به سیلندر ها ارتباط مستقیمی با میزان باز بودن سوپاپ انژکتور دارد و اصطلاحا با نام پهنای تپش شناخته شده و توسط واحد کنترل مرکزی مدیریت می‌شود.
خرابی در انژکتور ماشین
انژکتور قطعه دقیق بوده که وظیفه پاشش سوخت را بر عهده دارد اما بعد از مدتی استفاده از این قطعه در سیستم سوخت رسانی ممکن است اختلالات و ایرادات مختلفی در آن به وجود آید. از مهم ترین عوامل ایجاد اختلال در این قطعه وجود ذرات ناخالص و کیفیت نامناسب سوخت است.
این مواد زاید و ناخالص بعد از مدتی سبب تغییر این قطعه شده و در عملکرد آن نیز تاثیر می‌گذارد. دلیل ایجاد این ذرات ناخالص در حالت هایی است که بعد از روشن کردن موتور، دما بالا رفته و سوخت مصرفی و انژکتور ها گرم می‌شود. بعد از خاموش شدن مقداری سوخت همچنان در ریل سوخت و انژکتور ها باقی می‌ماند و سبب رسوب تدریجی این قطعه می‌شود.
البته برای جلوگیری از رسوب کردن انژکتور ها بهتر است که از انژکتور شور استفاده شود تا رسوبات و ناخالصی های موجود بر روی آن به طور کامل پاک شود و در این حین نیز انژکتور های معیوب شناخته شوند.
به طور کلی، ایجاد اختلال در عملکرد درست انژکتور ها باعث به وجود آمدن مواردی از قبیل زیر می‌شود:
- افزایش مصرف سوخت
- کاهش عملکرد و عمر کاتالیست
- کاهش عمر و عملکرد درست سنسور اکسیژن
- افزایش آلایندگی های خارجی
- کاهش توان موتور
- استارت خوردن بد خودرو
منبع: یدک یار
نظر دهید